Elbląskie Muzeum Archeologiczno-Historyczne kończy przygotowania do Nocy Muzeów, która odbędzie się w sobotę 18. maja, w godzinach od 19.00 do 23.00. Hasło przewodnie imprezy: „Historia jest kobietą” wiąże się z obchodzoną w bieżącym roku setną rocznicą pierwszych w Polsce wyborów parlamentarnych, w których kobiety mogły brać udział, realizując zarówno bierne, jak i czynne prawa wyborcze.*
Studiując historię miasta znacznie więcej informacji znajdziemy o jego męskich mieszkańcach, niż
o żyjących tu kobietach. W źródłach pisanych elbląskie patrycjuszki opisywane są na ogół jako bezimienne żony swoich mężów i matki dzieci. Poza informacjami dotyczącymi wieku, który osiągnęły
i okoliczności śmierci, rzadko można znaleźć odniesienia do ich udziału w życiu miasta. Tym właśnie oraz wielu innym anonimowym Paniom, poświęcona zostanie najbliższa Noc Muzeów.
Zapraszamy zatem do udziału w rekonstrukcjach historycznych,ukazujących, jakim zajęciom oddawały się kobiety średniowiecza oraz jak walczyli o nie mężczyźni. Ludowy zespół „Sasanki” z Suchacza zaprezentuje typowo kobiece rzemiosła i czynności, jak haft, szydełkowanie czy kulinaria. Będzie można również własnoręcznie wykonać biżuterię dla siebie lub dla wybranki. Najmłodsi goście posłuchają natomiast regionalnych bajek o wyjątkowych pannach i wezmą udział w warsztatach plastycznych.
Muzealne wystawy zostaną na ten wieczór wzbogacone o opisy ukazujące kobiecą perspektywę ekspozycji. Tradycyjne zwiedzanie urozmaicą wykłady muzealników oraz ploteczki przy kawie
z wyjątkowymi i inspirującymi mieszkankami Elbląga: dziennikarką Radia Olsztyn Mirą Stankiewicz, autorką książki „Elblążanki” Agnieszką Kopczyńską, aktorką elbląskiego Teatru Marią Makowską-Franceson oraz Dominiką Lewicką-Klucznik, animatorką i filolożką, współtwórczynią środowiska literackiego Elbląga.
W programie znajdą się także piosenki w wykonaniu aktorów Teatru im. Aleksandra Sewruka oraz niezwykły pokaz tańca z ogniem: „Ognisko kobiecej mocy”.
Wszystkie Panie oraz Panów, którzy sympatią darzą kobiety, serdecznie zapraszamy do Muzeum
w sobotę, 18. maja, w godzinach od 19.00 do 23.00. Wstęp 2 zł, niezależnie od wieku. Imprezę tradycyjnie poprzedzi spacer z przewodnikiem elbląskiego oddziału PTTK, który rozpocznie się
o godzinie 17.00 na rogu ulic Bednarskiej i Stary Rynek, a zakończy o 19.00 w Muzeum.
Wydarzenie zostało dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
* W Polsce prawa wyborcze zostały przyznane kobietom na mocy wydanego przez Tymczasowego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, dekretu z dn. 28 listopada 1918 roku o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego. W art. 1 tej regulacji czytamy: „Wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel państwa bez różnicy płci, który do dnia ogłoszenia wyborów ukończył 21 lat.” Art. 7 przesądził z kolei
o biernym prawie wyborczym kobiet: „Wybieralni do Sejmu są wszyscy obywatele(ki) państwa, posiadający czynne prawo wyborcze, niezależnie od miejsca zamieszkania, jak również wojskowi.”
Pierwsze po odzyskaniu niepodległości wybory parlamentarne do jednoizbowego Sejmu Ustawodawczego, w których kobiety mogły skorzystać z przyznanych im praw, odbyły się 26 stycznia 1919 roku.
Kobiecy elektorat był w tym czasie niezwykle atrakcyjnym celem dla partii politycznych. Ze względu na trwające działania wojenne czy przymusowe wywózki mężczyzn do pracy, na niektórych terenach liczniej nawet niż mężczyźni, głosowały kobiety. Wiele partii kusiło je zatem hasłami równouprawnienia płci, pełnego dostępu do edukacji czy opieki nad matką i dzieckiem. Nie przekładało się to jednak na promowanie kandydatek do parlamentu – stanowiły one nieco ponad 2% i były umieszczane na końcu list wyborczych. Nie dziwi więc fakt, że w latach 1919-1939 kobiety uzyskały zaledwie 1,9% mandatów poselskich i 3,8% senatorskich. Parlamentarzystki były najczęściej lepiej wykształcone od rządzących mężczyzn, a mimo to nie piastowały wysokich stanowisk w rządzie.
Warto zwrócić uwagę na fakt, iż odrodzone państwo polskie było jednym z pierwszych w Europie, które zapewniło kobietom pełne prawa wyborcze.