Muzeum Archeologiczno – Historyczne w Elblągu dokonało zakupu statku Jantar, najstarszego w Polsce pływającego statku pasażerskiego. Środki na ten cel zostały przekazane z budżetu Elbląga, a umowa na zakup obiektu została podpisana w dniu 18 sierpnia 2025. Planowane jest przekształcenie statku w pływające muzeum.

Statek ma długą i ciekawą historię. Jednostka została zbudowana w 1892 w stoczni Ferdynanda Schichaua w Elblągu jako statek holowniczo-transportowy dla armatora Dampschiffs Reederei für Fluss und Haffschiffahrt August Zedler Elbing. Ochrzczony jako „Martha”, operował głównie w obrębie Kanału Ostródzko-Elbląskiego. Około 1907 nabyty przez przedsiębiorstwo H. Schröeter & Co., Elbing. Eksploatowany bez zmiany nazwy i obszaru działania. W 1911 r. „Marthę” wciągnięto do wykazu jednostek przeznaczonych do mobilizacji na wypadek działań wojennych i jako miejsce stacjonowania wskazano Grudziądz.

Około 1925 statek stał się własnością Ottona Gottschalka i jego syna Alberta z Dzierzgonki nad jeziorem Druzno. W marcu 1945 został odnaleziony nieuszkodzony w szuwarach tegoż jeziora. Jednostkę przejął Państwowy Zarząd Wodny w Elblągu i zmienił nazwę na „Warmiak”, a później na „Błażej”. W lipcu tego roku statek został oddany do remontu w elbląskiej Stoczni Nr 17.

11 listopada 1954 Centralny Zarząd Dróg Wodnych polecił przekazać „Błażeja” do dyspozycji Rejonu Dróg Wodnych w Bydgoszczy, co nastąpiło w maju 1955. Następnie, staraniem pedagogów Zenona Wiatra i Juliusza Gudzia, Ministerstwo Żeglugi przekazało statek Technikum Budowlanemu w Poznaniu. W 1963 jednostka przemianowana na „Jantar” rozpoczęła rejsy szkoleniowo-turystyczne z młodzieżą szkolną po Warcie oraz jeziorach: Ślesińskim i Gopło. „Jantar” pływał z młodzieżą na wycieczki oraz na obozy wodne. W tym czasie stał się własnością Zespołu Szkół Budowlanych nr 4 w Poznaniu.

W 1981 statek został wycofany z eksploatacji i przeznaczony do złomowania. Wyremontowany staraniem Spółdzielni Surowców Wtórnych „Surmet” z Poznania, po przywróceniu do eksploatacji woził pracowników zakładu na wycieczki. Cumował przy śluzie nr 2 w Pątnowie nad Kanałem Ślesińskim.

W 2006 armator statku, czyli Spółdzielnia Surowców Wtórnych podjęła decyzję o złomowaniu jednostki. Statek odkupili fascynaci starych jednostek pływających i właściciele statku Zgłowięda (1926), bracia Waldemar i Jerzy Matuszakowie. Po trzyletnim remoncie wrócił do eksploatacji.

Pomysł sprowadzenia Jantara do Elbąga był jedną z inicjatyw wpisanych do Budżetu Obywatelskiego. W głosowaniu nad budżetem, wniosek poparło ponad czterysta osób, co sprawiło, że został on skierowany do realizacji.

Źródło: Wikipedia