Na Zamku Królewskim w Warszawie można od niedawna podziwiać wystawę „Crème de la crème. Wybrane nabytki 2021–2022”,która pokazuje jak dynamicznie budowana jest kolekcja, której celem jest odtworzenie bogactwa przedwojennych zbiorów sztuki w Polsce. Idea wspaniała, bo dbanie o dziedzictwo – jego ciągłość i trwałość – które zaklęte jest w materii przedmiotów, powinno być przecież istotą działalności każdej instytucji muzealnej. Tym bardziej miło nam informować, że również nasze Muzeum Archeologiczno – Historyczne w Elblągu w ostatnich dniach czynnie wpisało się w ten model, wzbogacając kolekcję o nowy, niezwykle cenny obiekt.

Na rynku antykwarycznym udało nam się nabyć klasycystyczną skrzynię elbląską z bogatą, intarsjowaną dekoracją. Mebel wykonany jest z drewna jesionowego z intarsjami z (najprawdopodobniej) brzozy oraz śliwy. Pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku, wtedy to bowiem Europa ponownie zwróciła wzrok w kierunku swych antycznych korzeni i stamtąd poczęła czerpać wzorce. To właśnie nietypowa, jak na elbląską proweniencję, stylistyka i ornament, czynią z niej przedmiot w naszych zbiorach wyjątkowy. Na froncie skrzynię zdobią dwa intarsjowane medaliony, a więc portrety w okrągłych polach, ukazujące postaci w antykizującym stylu – z wieńcami laurowymi na głowach oraz w udrapowanych szatach, w typie rzymskiej togi. Wokół nich znajdują się prostokątne pola, utworzone z typowego antycznego ornamentu jakim jest meander. W narożach umieszczone zostały zaś pilastry z korynckimi kapitelami. Bardzo ciekawy motyw zdobniczy znajduje się również na wieku skrzyni, gdzie podziwiać możemy uproszczony, intarsjowany wizerunek niewielkiej, antycznej świątyni doryckiej w typie distylosu.

Meblarstwo elbląskie słynie ze swoich realizacji w konwencji barokowej, dlatego też omawiany obiekt może jawić się jako szczególny, jednak – jak się okazuje – niepozbawiony analogii… W przedwojennych zbiorach elbląskiego muzeum również znajdowała się skrzynia zdobiona medalionami, która choć stylizowana bardziej na modłę renesansową, pozostaje w bliskim związku z naszym nowym nabytkiem. Tym bardziej jest on dla nas cenny, bo stanowi kolejny mały krok w ochronie dziedzictwa naszego miasta i jego kulturowej ciągłości. Od tego wszak jesteśmy.

Skrzynię można już oglądać na wystawie „Relikty dawnej chwały Elbląga i regionu” w budynku Gimnazjum.