„Elbląg reconditus” jest nowatorską próbą opowiedzenia dziejów Elbląga. Projekt i koncepcję wystawy opracował Michał Urban po dyskusji z zespołem pracowników merytorycznych Muzeum elbląskiego. Ekspozycja wpisuje się w nurt narracyjnych prezentacji historycznych. Przy jej aranżacji zastosowano szereg środków artystycznych, których zadaniem jest prowadzenie zwiedzającego nie tylko trasą merytoryczną: w ciągu prezentowanych obiektów muzealnych i informacji o dziejach miasta opisanych w formie kalendarium umieszczonych w monitorach, ale także wywoływanie określonych emocji – odwoływanie się przez elementy scenografii wystawy do skojarzeń widza zarówno związanych z jego własnymi wyobrażeniami i znajomością historii, jak i osobistym doświadczeniem i refleksją na temat mijającego czasu. Ważnym komponentem wystawy są efekty dźwiękowe, specjalnie przetworzone fragmenty utworów muzycznych i rozmów nieustannie towarzyszące zwiedzającemu, fragmenty „księgi” wpisanej w plansze graficzne oraz specjalnie wkomponowana „trasa” zwiedzania dla małych dzieci.
Dominującym elementem scenograficznym są ruiny i wijąca się wśród nich ścieżka zwiedzania. Zastosowanie tego motywu i ogólną koncepcję wystawy wyjaśnia przytoczona niżej preambuła ekspozycji.
Rok 1945. Pod Elblągiem staje Armia Sowiecka. Nietknięte wojnami przez siedem wieków miasto, w ciągu dwóch tygodni zażartej obrony i zmasowanego ataku, zostaje dotkliwie okaleczone. Giną tysiące mieszkańców, historyczne centrum zamienia się w stertę gruzu.
Ocaleni elblążanie opuszczają swoje miasto, na ich miejsce przybywają wygnańcy z różnych stron przedwojennej Polski. Nowi mieszkańcy o Elblągu nie wiedzą nic. Znikają ruiny Starego Miasta, jego zrównaną przestrzeń pokrywa zieleń. Na wyburzonym średniowiecznym Nowym Mieście wyrasta osiedle. Nowe władze starają się zatrzeć przeszłość miasta.
Historii nie da się jednak ukryć w niedostępnych archiwach, zepchnąć do podziemi. Wyziera spod zasypanych gruzów i rozsianych traw, spomiędzy nowych budynków. Wydobywane z głębi ziemi przedmioty ożywają w świetle dziennym snując opowieść o wiekach świetności Elbląga.
Elbląg reconditus
Tu zaczyna się odzyskana opowieść. Ruiny nabierają blasku, mieniąc się resztkami zapachów i kolorów. Szepczą głosami dawnych mieszkańców, oddychają powietrzem zapomnianych ulic.
ELBLĄG RECONDITUS
Koncepcja i projekt plastyczny wystawy: Michał Urban
Opracowanie projektowe: Andrzej Ryniak , Paweł Puchniewicz
Przestrzeń graficzna wystawy: Victor Soma
Tekst Księgi, koncepcja i opracowanie przestrzeni dźwiękowej: Lea Pradziński
Ilustracje dla dzieci: Jerzy Domino
Koncepcja graficzna i wykonanie prezentacji multimedialnych: Tomasz Agacki
Opracowanie merytoryczne zespół z Muzeum Archeologiczno – Historycznego w Elblągu: Joanna Fonferek, Tomasz Gliniecki, Mirosław Marcinkowski, Wiesława Rynkiewicz-Domino, Urszula Sieńkowska
Realizacja plastyczna: PROPS – dekoracje rzeźbiarskie S.C. w składzie:
Marek Betlej, Tomasz Chwaja, Maciej Renowicz, Tomasz Kosoń, Artur (Archie) Gworek, Konrad Trusiak, Krystian Maciejczyk, Grzegorz Hebda, Piotr (Pogo) Seweryn Marek Adamiecki, Jacek Rękosiewicz, Przemysłąw Nizio, Bartłomiej (AD-HD) Cisło, Maurycy Mosz, Janusz Warchoł
Koordynator projektu i produkcji ze strony firmy wykonawczej TRIAS : Jacek Łagocki
Działania realizowane w ramach projektu “Muzea ponad granicami”.
Projekt “Muzea ponad granicami” jest współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Programu Współpracy Transgranicznej EISP Litwa-Polska-Rosja 2007-2013.
The „Museums over the borders” project is co-financed by the European Union
under Lithuania-Poland-Russia ENPI Cross-border Cooperation Programme 2007-2013.
